Prace dyplomowe – o czym pamiętać? Krótki poradnik

Zapraszamy do lektury krótkiego poradnika, napisanego przez Stypendystkę – Absolwentkę Programu Stypendiów Pomostowych, dr Agnieszkę Garcarek – Sikorską. Znajdziecie w nim kilka najważniejszych wskazówek, jak powinna wyglądać praca dyplomowa.

Drodzy Stypendyści!
Każdy z Was stanie w obliczu napisania pracy dyplomowej. To wyzwanie spędzające sen z powiek wielu studentów w czasie ostatniego semestru. Chociaż kończycie inne kierunki na uczelniach o różnych profilach, to powinniście kierować się takimi samymi zasadami. Przygotowałam dla Was kilka wskazówek, jak powinna wyglądać praca dyplomowa.

Po pierwsze – AUTORSTWO

Pamiętajcie, że każda praca zostanie zweryfikowana przez system antyplagiatowy. Ponosicie odpowiedzialność karną za złamanie prawa autorskiego. Piszecie prace po to, by przedstawić własne stanowisko, wnieść swój wkład w pewien obszar nauki. To jasne, że opieracie się na publikacjach autorytetów naukowych, sięgacie po literaturę przedmiotu, inspirujecie się artykułami, jednak pamiętajcie, że cytowanie prac innych autorów MUSI być oznaczone. Jak to robić?

Przypisy

To prawdopodobnie najbardziej stresująca część pisania. Pamiętajcie o konsekwencji w całej pracy – ten sam rodzaj i rozmiar czcionki, rozpoczynanie kolejnych pozycji dużą literą i kończenie kropką. Dopuszczalne jest ich umieszczenie na końcu rozdziału/pracy, ale znacznie czytelniejsze jest stosowanie przypisów dolnych. Co powinny zawierać przypisy? Nazwisko, inicjał imienia, tytuł utworu zapisany kursywą, wydawnictwo, miejsce i rok publikacji, nr strony. Jeśli odwołujecie się do artykułu w prasie, to pamiętajcie o wzięciu w cudzysłów tytułu czasopisma. Przykład:

Łochnicka D., Zakres i efekty stosowania bezpośredniej partycypacji pracowniczej w polskich przedsiębiorstwach, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu”, Nr 4(36)/2013, s.158.

Jeśli publikacja jest internetowa:

http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/rynek-pracy-w-polsce-a-500,198,0,2169798.html dostęp z 17.10.2016 r.

Czytając publikacje naukowe, zapewne spotkaliście się z charakterystycznymi określeniami tj.: tamże/ibidem (w tym samym miejscu), tenże (ten sam autor), taż (ta sama autorka), op. cit. (opere citato – z cytowanego dzieła).

Bibliografia i netografia

To części pracy zamieszczane na końcu, ale pamiętajcie o ciągłym notowaniu źródeł, z których korzystacie. To Wam pomoże w ostatnim etapie redakcji pracy, ponieważ sięgniecie tylko do notatek, nie będziecie musieli wypożyczać ponownie wszystkich książek i nerwowo szukać linków w historii przeglądania internetu. Jak ją sporządzić? Ważna jest kolejność – alfabetyczna. Musi zawierać: nazwę autora (nazwisko i pierwsza litera imienia) lub autora wyboru (przy antologiach), tytuł i podtytuły, nazwę redaktora naukowego (przy pracach zbiorowych), oznaczenie wydania, numer tomu, miejsce i rok wydania, nazwę i numer serii.

Przykłady:

Rusinek M., Co ty mówisz?! Magia słów, czyli retoryka dla dzieci, Wyd. Literatura, Łódź 2013

Stocki R., Prokopowicz P., Żmuda G., Pełna partycypacja w zarządzaniu. Tajemnica sukcesu największych eksperymentów menedżerskich świata, Wyd. Oficyna Wolters Kluwer SA, Kraków 2008

Słownik poprawnej polszczyzny, red. A. Markowski, wyd. I, PWN, Warszawa 2009

Jeśli chodzi o spis materiałów dostępnych online, to tu również kolejność powinna być alfabetyczna. Jeśli treść nie ma określonego autora, a po prostu chcecie przywołać zawartość jakiegoś portalu, wówczas podajcie sam link.

Warto zapoznać się z możliwościami tzw. managerów bibliografii – to oprogramowanie, które pozwala gromadzić i zarządzać danymi o wykorzystywanych źródłach, generować bibliografię i przypisy. Najbardziej popularne managery to Mendeley, EndNote, Zotero. Więcej informacji możecie znaleźć w w zasobach szkoleń bibliotecznych Waszych uczelni, jak np. tutaj na stronie BUW, tutaj na stronie biura Karier UŁ czy tutaj na stronie BU UMK .

Styl

Pracę dyplomową powinien cechować styl naukowy. Ma być pisana bezosobowo (np. przypuszcza się, zauważa się, wnioskować można, jak wskazano powyżej). Pamiętajcie, że musicie budować wypowiedź rzeczowo, jasno, unikaćzdań wielokrotnie złożonych. Niedopuszczalne jest posługiwanie się kolokwializmami oraz określeniami nacechowanymi emocjonalnie. Wasz wywód musi być obiektywny i logiczny. Oczywiście przekaz merytoryczny jest priorytetowy, jednak nie zapominajcie o poprawności językowej.

Błędy

Bez względu na dziedzinę naukową, w której zakresie piszecie swoją pracę dyplomową, tekst powinien być poprawny. Jeśli macie taką możliwość, możecie przed oddaniem pracy promotorowi, skierować ją do profesjonalnej korekty. Jeśli nie, dobrym sposobem będzie poproszenie kogoś znajomego o przeczytanie Waszej pracy. Bardzo często w wyniku wielokrotnego czytania i poprawiania tekstu umykają nam tzw. literówki. Osoba widząca pracę po raz pierwszy z pewnością wskaże Wam usterki językowe. Kwestiami niezwykle ważnymi są ortografia i interpunkcja. Pamiętajcie, że pisownia dużych i małych liter oraz pisownia łączna i rozdzielna to również zasady ortograficzne! Znaki interpunkcyjne są niestety niedoceniane, a często mają duży wpływa na sens wypowiedzi (podam dość drastyczny przykład: Jedzcie dzieci!/Jedzcie, dzieci!). Mam świadomość, że język polski do najłatwiejszych nie należy, jednak (nie tylko) na czas pisania pracy warto sięgnąć do słownika ortograficznego, słownika poprawnej polszczyzny, słownika języka polskiego.

Techniczne wskazówki

W pracy dyplomowej najlepiej stosować czcionkę Arial lub Times New Roman, rozmiar 12, interlinia 1,5. Pamiętajcie, by oddzielać tekst akapitami (ok. 3 na stronę), ale nie stosujcie spacji do formatowania! Zwróćcie uwagę, by nie stawiać spacji przed znakami interpunkcyjnymi. Wyrazy zapożyczone zapisujcie kursywą.

Przed Wami nie lada wyzwanie, ale z pewnością dacie sobie radę! Pamiętajcie, że nie jesteście sami w realizacji tego zadania. Pomocą służy Wam promotor. Polecam systematyczne przesyłanie kolejnych partii do sprawdzenia i uczestniczenie w konsultacjach, by omawiać na bieżąco elementy do poprawy. Nie zapominajcie jednak, że fragmenty, które wysyłacie promotorowi, powinny być starannie przygotowane. Każda uczelnia ma również zbiór zasad dotyczących pisania prac dyplomowych, zajrzyjcie do nich.

Powodzenia!

Dr Agnieszka Garcarek-Sikorska, stypendystka, autorka bloga Po polsku